Γράφει ο Σταύρος Ράπτης – Προπονητής (Cobra AFC/Πας Γέρακας)
Πολλές φορές βλέποντας κάποιον αγώνα έχουμε κρίνει τον προπονητή , για έναν χειρισμό που έφερε την ήττα για την ομάδα του. Σπανίως όμως μπαίνουμε στη διαδικασία να σκεφτούμε τον λόγο που δοκίμασε την εν λόγω τακτική. Όπως όλα τα επαγγέλματα έτσι κι αυτό του προπονητή εξελίσσεται ταχύτατα στον 21ο αιώνα. Οι απαιτήσεις – ανάγκες-προσόντα, που πρέπει να πληροί ο προπονητής, πληθαίνουν και εξειδικεύονται μαζί με το κάθε άθλημα, που με τη βοήθεια άλλων επιστημονικών κλάδων αναλύεται βαθύτερα.
Οι αγωνιστικοί παράγοντες μπορούν να χωριστούν σε 3 τομείς: την τεχνική, την τακτική και την φυσική κατάσταση. Φυσιολογικά ο 1ος τομέας αναπτύσσεται στη μικρότερη ηλικία του αθλητή (6-12 ετών). Αποκτώντας όσο το δυνατόν υψηλότερη τεχνική, είναι πιο εύκολο αργότερα η ομάδα να ασκηθεί σε υψηλότερους ρυθμούς οπότε να αναπτυχθεί η φυσική κατάσταση αλλά και να μπει σε μονοπάτια τακτικής. Αυτό θα βοηθήσει τη μονάδα και το σύνολο να προβληματιστεί και να κατανοήσει το παιχνίδι, ώστε να βελτιώσει τις αντιδράσεις και τις επιλογές του σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα κλασμάτων.
Όσον αφορά τους εξωαγωνιστικούς παράγοντες που μερικές φορές παραμελούνται ή αγνοούνται εντελώς από προπονητές και φιλάθλους, είναι το ίδιο σημαντικοί με τους 3 αγωνιστικούς τομείς. Ξεκινώντας από την μικρή ηλικία χτίζεται ο χαρακτήρας κάθε αθλητή, με μεγάλη «υποχρέωση» του προπονητή να δημιουργήσει εκτός από πολύ καλούς παίκτες και σωστούς συμπαίκτες. Άλλωστε στατιστικά πολύ λίγοι αθλητές φτάνουν στο επαγγελματικό επίπεδο. Παρ’όλα αυτά ασχολούμενοι από μικρή ηλικία σε ερασιτεχνικό επίπεδο μπορεί να τους δώσει πειθαρχία, που θα τους βοηθήσει σε επόμενα στάδια της ζωής τους. Μεταβαίνοντας στο υψηλότερο επίπεδο ο προπονητής έχει το δύσκολο έργο να κρατήσει τις ισορροπίες μεταξύ 15-20 ή και περισσότερων (στο κλασικό ποδόσφαιρο), αλλά και την διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού (man management) κερδίζοντας από κάθε μονάδα το μέγιστο που μπορεί προς όφελος της ομάδας. Μέσα σε όλα αυτά πρέπει να έχει υπόψιν τον διαφορετικό χαρακτήρα του κάθε παίκτη του , όποτε και τον τρόπου που θα επικοινωνήσει μαζί του.
Εκτός από τους παίκτες πολύ σημαντικό κομμάτι είναι αυτό της αυτοκριτικής – αυτοβελτίωσης. Πλέον και με τη βοήθεια της τεχνολογίας ξαναβλέποντας και αναλύοντας τους αγώνες, ο προπονητής μπορεί και πρέπει να αναλύει κάθε κίνηση της ομάδας που δεν πάει καλά και να προβαίνει σε αλλαγές/ μετατροπές. Εδώ έχουμε και τα 2 άκρα: 1) του εγωισμού- επιμονής που δεν λαμβάνονται ρίσκα αλλά υπάρχει εμμονή στην ίδια συνεχώς κατάσταση, 2) στη συνεχή αλλαγή ρόλων , καταστάσεων ,θέσεων που οι παίκτες πιθανόν να μην μπορούν να αφομοιώσουν ό,τι διδάχτηκαν και να το εκτελέσουν προτού μάθουν κάτι νέο. Το ίδιο σύστημα 2 άκρων συναντάται και στην διαχείριση κακών καταστάσεων και ηττών: 1)η ηρεμία που χρειάζεται ώστε το σύνολο να προσπεράσει το κακό αποτέλεσμα, 2) η πολύ σκληρή κριτική και το ανέβασμα των τόνων στην προπόνηση που είτε μπορεί να φέρει σκληρότερη δουλειά και πάθος είτε απογοήτευση στους παίκτες. Και στις 2 αυτές παραμέτρους (τακτικές αλλαγές και ψυχολογική διαχείριση) ο προπονητής ειδικά στο υψηλότερο επίπεδο πρέπει να βρίσκει πάντα την χρυσή τομή αφουγκράζοντας τον πλαμό της ομάδας και τα αποδυτήρια.
Πριν κριθεί μετά από κάποια απόφαση του, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι δεν υπάρχει κανένας στο γήπεδο που θέλει περισσότερο να κερδίσει από τον προπονητή. Αυτό ίσως στις μικρές ηλικίες δεν είναι και το ιδανικότερο, αφού ο σκοπός δεν είναι πρωτίστως το αποτέλεσμα. Αλλά αυτός (ο προπονητής) ζει καθημερινά με την ομάδα και γνωρίζει την προσωπική κατάσταση του κάθε παίκτη του (αγωνιστική κι εξωαγωνιστική).
Οι στήλες στην ενότητα “ΓΝΩΜΕΣ” του FutsalHellas.com είναι ανοιχτές για όλους τους φίλους του ελληνικού futsal, λευκές σελίδες που αναζητούν το μελάνι του καθενός από εμάς για να καταγράψουν προβληματισμούς, ανάγκες, καλώς και κακώς κείμενα, μικρά αλλά και άπιαστα όνειρα. Τα χρειαζόμαστε όλα, σε μια σελίδα, για να μην ξεχαστούν ποτέ. Είτε σαν προπονητής, είτε σαν παίκτης, είτε σαν διαιτητής, είτε σαν απλός φίλος του αθλήματος επικοινώνησε μαζί μας και γράψε το δικό σου κείμενο για να μοιραστείς δημόσια τους προβληματισμούς σου και στήριξε με τον πιο απλό τρόπο την προσπάθειά μας να συσπειρώσουμε τους ανθρώπους του χώρου γύρω από τον κοινό μας στόχο, την ανάπτυξη του Αθλήματος που αγαπάμε.